Las Winiarski jest położony blisko Kalisza i zajmuje obszar około 220 ha. Na terenie lasu działa Leśne Centrum Edukacyjne „Las Winiarski”, które rozpoczęło swoją działalność w 2009 roku. Centrum prowadzi zajęcia edukacyjne na specjalnie przygotowanym dwu hektarowym obszarze lasu, wyposażonym w instalacje dydaktyczne oraz salę edukacyjną oraz na ścieżce przyrodniczo-leśnej „Winiary” o długości około 3 km, wzdłuż której rozmieszczono 34 tablice edukacyjne. Tablice te stanowią cenne źródło wiedzy o lokalnej przyrodzie, informując o gatunkach roślin i zwierząt, typach drzewostanu oraz procesach ekologicznych. 

 

Las Winiarski, fot. 2021, Waldemar Rusek

 

Tablice edukacyjne, dzięki przystępnej formie i ilustracjom, wzbogacają wiedzę spacerowiczów i zachęcają do lepszego poznania walorów Lasu Winiarskiego. Tematyka tablic obejmuje zagadnienia związane z funkcjonowaniem lasu, jego ochroną i ekologią. Przykładowe tematy tablic:

- Rozpoznawanie gatunków drzew iglastych i liściastych,
- Co zagraża lasom?
- Jak długo śpią ptaki?
- Ile lat ma drzewo?,
- Jak leśnicy chronią i pielęgnują las?,
- Zanieczyszczenie środowiska,
- Co można spotkać w lesie?,
- Chrust,
- Grzyby,
- Ssaki,
- Praca leśnika,
- Funkcja lasu,
- Uwaga kleszcze!,
- Co daje las?
- Poradnik leśnego wędrowania,
- Pory roku w lesie.

 

Las Winiarski, Tablice na ścieżce dydaktycznej, fot. 2021, Waldemar Rusek

 

Las Winiarski, Tablica na ścieżce dydaktycznej, fot. 2021, Waldemar Rusek

 

Las Winiarski, Tablice na ścieżce dydaktycznej, fot. 2021, Waldemar Rusek

 

Las Winiarski, Tablice na ścieżce dydaktycznej, fot. 2021, Waldemar Rusek

 

Las Winiarski, Tablica na ścieżce dydaktycznej, fot. 2021, Waldemar Rusek

 

Las Winiarski, Tablica na ścieżce dydaktycznej, fot. 2021, Waldemar Rusek

 

Las Winiarski, Tablica na ścieżce dydaktycznej, fot. 2021, Waldemar Rusek

 

Las Winiarski, Tablica na ścieżce dydaktycznej, fot. 2021, Waldemar Rusek

 

Las Winiarski, Tablica na ścieżce dydaktycznej, fot. 2021, Waldemar Rusek

 

Las Winiarski, Tablica na ścieżce dydaktycznej, fot. 2021, Waldemar Rusek

 

Las Winiarski, fot. 2021, Waldemar Rusek

 

Las Winiarski należy do Nadleśnictwa Kalisz utworzonego w 1945 roku z majątków ziemskich Morawin, Biernatki, Winiary, Marchwacz, Brzeziny, Pieczyska i Zadowice. Od roku 1986 Nadleśnictwo ma swoją siedzibę we wsi Szałe. Lasy nadleśnictwa tworzą ubogie bory lub żyzne dąbrowy czy wyjątkowe drzewostany jodłowe. Na terenie Nadleśnictwa są dwa rezerwaty: Brzeziny i Olbina. W Lesie Winiarskim leśnicy z Nadleśnictwa Kalisz przeprowadzają zajęcia na ścieżce dydaktycznej lub w Leśnym Centrum Edukacji Leśnej. 30 osobowa sala wyposażona jest w sprzęt multimedialny i gabloty (sosna zwyczajna, szkodniki sosny, szyszki drzew, nasiona i owoce drzew i krzewów, chrząszcze, motyle dzienne i nocne, przekroje glebowe. Obok sali jest 2 ha polana z wiatą, rusztem na grilla i miejscem na ognisko. Przez las przebiega również 4-kilometrowa ścieżka rowerowa. Obecnie Nadleśnictwo Kalisz prowadzi w Lesie Winiarskim jedynie niezbędne cięcia pielęgnacyjne, a las służy przede wszystkim jako popularne miejsce rekreacji i edukacji dla mieszkańców. Odbywają się tu również różnorodne wydarzenia sportowe, w tym ekstremalny bieg Formoza Challenge.

 

Las Winiarski jest miejscem naznaczonym tragiczną historią. W latach 1939-1940 naziści dokonali tu masowych egzekucji setek Polaków, przedstawicieli elit z południowej Wielkopolski. W lesie znajduje się pomnik upamiętniający te ofiary.

 

Las Winiarski, Tablica z mapą lasu, fot. 2021, Waldemar Rusek

 

Las Winiarski, Tablica z mapą lasu, fot. 2021, Waldemar Rusek 

 

Miejsce parkingowe dla samochodów znajduje się przy Leśnym Centrum Edukacyjnym (Winiary, ulica Gajowa), przy skrzyżowaniu ulic Gajowa i Kujawska jest miejsce na jeden autokar, drugi duży parking jest przy skrzyżowaniu ulic Lubelska i Wczasowa, są też małe parkingi leśne przy ul. Lubelskiej. Do LCE można również dojechać komunikacją miejską lub rowerem – około 5 km trasą rowerową z centrum Kalisza.

 

Las Winiarski graniczy od południowej strony ze sztucznym zbiornikiem wodnym - Zalewem Szałe. Od strony lasu jest ścieżka, którą można spacerować. Z drugiej strony zalewu jest mała plaża, ale z zakazem kąpieli. Zalew Szałe to raj dla wędkarzy i ptactwa wodnego.

 

_Artykuł powstał na podstawie materiału nadesłanego przez Waldemara Ruska w maju 2025.